Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocukların Psikolojik Dayanıklılıklarını (Rezilyansını) Desteklemede Kullandıkları Stratejilerin Belirlenmesi


Creative Commons License

Yavuz Alıcıoğlu A., Bavlı B.

MILLI EGITIM, cilt.52, sa.238, ss.655-680, 2023 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 52 Sayı: 238
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.37669/milliegitim.1090013
  • Dergi Adı: MILLI EGITIM
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.655-680
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin çocukların psikolojik dayanıklılıklarını (rezilyansını) desteklerken kullandıkları stratejileri belirlemeye yönelik fenomenolojik bir çalışmadır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin çeşitli illerindeki resmi ve özel anaokullarında çalışan 16 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmacıların oluşturduğu yarı yapılandırılmış görüşme formundaki soruların katılımcılara yöneltilmesiyle elde edilen veriler, içerik analiz yöntemi ile çözümlenmiş; sonuç olarak okul öncesi öğretmenlerinin çocukların rezilyansını desteklemeye ilişkin uyguladığı 10 strateji olduğu ortaya çıkmıştır. Bu stratejilerin, bağımsızlığı ve özgüveni desteklemek, sosyal problem çözme becerilerini geliştirmek, iyi ilişkiler kurmalarını desteklemek, risk alma ve azimli olmayı teşvik etmek, iyimserliği desteklemek, çocuğun güvende hissetiği ve mutlu olduğu bir ortam sunmak, fiziksel hareket ve açık hava deneyimleri sağlamak, ebeveyni rezilyans konusunda bilinçlendirmek ve destek sağlamak, olumlu rol model olmak, duyguları yönetebilmeyi destekleme olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çocuğun bütüncül gelişimini destekleyen Waldorf, Montessori, Orman, Reggio Emilia, Başka Bir Okul Mümkün (BBOM) modeli gibi faklı yaklaşımları uygulayan anaokulu öğretmenlerinin çocukta rezilyans konusu hakkında farkındalıklarının yüksek olduğu ve bu konuda çocuk ile birlikte ebeveyni de desteklemeyi önemsedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırma ile okul öncesi öğretmenleri için çocuğun rezilyansını desteklemede kullanılabilecek başka etkili stratejiler de önerilmiştir.

Current study aims to discover the strategies operated by preschool teachers to support children’s resilience. The study is a qualitative in nature. Phenomenology design was employed in the study. The criterion sampling method, one of the purposive sampling methods, was executed in the study. The study group consisted of 16 pre-school teachers teaching in public and private preschools in various provinces of Turkey. The questions in the semi-structured interview form, which was developed by the researchers, were asked to the participants. Content analysis method was executed to analyze data. It was discovered that, 10 strategies adopted by the teachers to support the resilience of children. The strategies consist of “promoting the resilience of the child in preschool education”, “providing independence and self-confidence”, “developing social problem-solving skills”, “supporting them to establish good relationships”, “encouraging risk-taking and perseverance”, “encouraging optimism”, “providing a secure and happy environment” “providing physical activity and outdoor experiences”, “making parental awareness on child’s resilience and providing support”, “being a positive role model”, and “managing emotions”. It was concluded that pre-school teachers teaching in alternative schools such as Forest, Waldorf inspired, Montessori, Reggio Emilia inspired, Nature Based school, Another School Possible have high awareness of children’s resilience and that they care about supporting the parents in this regard. The study presented other effective resilience strategies which should be used by preschool teachers.